Türkiye afet bölgesidir. Afet yönetiminin başlıca gereklerinden biri toplumsal cinsiyete duyarlı adalete erişimin sağlanmasıdır. Ülkemizde bu konuda büyük bir eksiklik söz konusudur. Bu nedenle proje bu eksikliği giderme adımlarından biri olarak değerlendirilmelidir. Bu doğrultuda projenin ilk amacı, dezavantajlı durumda olan kadın depremzedeleri hakları konusunda bilgilendirmek, hukuki sorunlarıyla ilgili kurumlara yönlendirmek ve adalete erişimlerine katkıda bulunmaktır. İkinci amacıysa afet ve toplumsal cinsiyet konusunda bilgili ve dezavantajlı gruplara karşı duyarlı hukukçuların yetiştirilmesidir. Böylece hukuk öğrencilerinde farkındalık kazanması birçok noktada çarpan etkisi şeklinde fayda sağlayacak gerek sahada gerek kanun yapımında bilinci yükselmiş hukukçular sayesinde hem afetlere karşı hem dezavantajlı gruplara karşı daha etkin hukuki sürecin sağlanması mümkün olacaktır
Çağımızda toplumsal cinsiyete duyarlı afet yönetimine yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı afet yönetimi için gereken koşullarından birisi kadınların adalete erişimiyle ilgili gereksinimlerine yer verilmesidir (CEDAW 37 sayılı Tavsiye Kararı). Bunun için hukuk uygulayıcılarının toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı adalete erişim hakkında gerekli bilgiye sahip olması zorunludur. Öncelikle de hukuk öğrencilerinde bu duyarlılığı kazandırmak esastır. Hukuk kliniği çalışması uygulamaya yönelik bir çalışmadır. Eğitimler 2023 Güz ve 2024 Bahar dönemlerinde yapılacak olup her biri on hafta sürecektir. Eğitimler sonunda öğrencilere seçilen deprem bölgelerinde alan çalışması ve bu şekilde özellikle çadır ve konteynerlerde yaşayan kadınlara haklarını bilgilendirme çalışması yapılması hedeflenmektir. Alan çalışması özellikle Osmaniye ve Hatay’da yapılacaktır. Proje çerçevesinde yer alan hukuk kliniği çalışması sürdürülebilir niteliktedir. Bu program çerçevesinde toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı afet yönetiminin önemli bir bileşenine katkı sağlanacaktır.
Klinik Kapsamında Planlanan Faaliyetler
Anlatılacak Konular
- “Ayrımcılık Yasağı ve Eşitlik İlkesi”
- “Uluslararası Hukuk Boyutuyla Afet Dönemlerinde İnsan Hakları ve Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Afet “
- “Afet Zamanlarında İdarenin Sorumluluğu”
- “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği”
- “Depremzedelere İhtimam Etiğiyle Yaklaşmak: Dertlenerek İlgilenmek”
- “Afetlere Yönelik Etkin Yasama”
- “Kadınların Afetlerde Adalete Erişimi ve Adli Yardım Mekanizmaları”
Öğrencilerin bu eğitim sürecinde interaktif katılımları sağlanacak, ilgili konulara ilişkin sunumlar, broşürler, afişler ve sosyal medya içeriği hazırlayacaklardır. Bu hazırlanan materyaller yine ilgili eğitmenler tarafından incelenecek ve depremzede kadınların kesişimselliklerine uygun şekilde geliştirilecektir. Gerekli eğitim ve pratiklerle donanım kazanan öğrenciler deprem bölgelerine gidecek ve oradaki kadın depremzedelere haklarını anlatacak, onları adalete erişime dair bilgilendirilecektir.